گزارش کارآموزی ترویج و زراعت،جهاد کشاورزی شهرستان تربت حیدریه

گزارش کارآموزی ترویج و زراعت-جهاد کشاورزی شهرستان تربت حیدریه در 19 صفحه

فهرست مطالب
تاریخچه سازمان
نمودار سازمانی و تشکیلات
محصولات تولیدی یا خدمات
محصولات زراعی
فصل دوم
بازدید

تاریخچه سازمان
اداره کشاورزی شهرستان تربت حیدریه در سال 1380 با جهاد کشاورزی ادغام شد و از محل سابق خود در خیابان سنتو به خیابان شهید رجایی منتقل شد و تحت عنوان جهاد کشاورزی شروع بکار کرد. این اداره 5 زیرمجموعه در بخش‌های کدکن، رخ، جلگه زاوه، بایک و دشتخوار دارد که هر یک مستقلاً به کشاورزان خدمات کشاورزی ارائه می‌دهند.
نمودار سازمانی و تشکیلات
اداره مرکزی شامل دو طبقه ساختمان که در طبقه اول: واحدهای آب و خاک، بهره‌برداری، زراعت، مرکزی، آبخیزداری، امور دام، باغبانی، صنایع دستی روستایی، امور پشتیبانی و در طبقه دوم: مدیریت، عقیدتی، اداره امور عمومی، خدمات، روابط عمومی، امور اداری، مالی، حقوقی، دبیرخانه و حراست قرار دارد و یک ساختمان مجزا جهت واحد حفظ نباتات که در پشت هسته مرکزی قرار دارد.
این اداره، 11 دهستان و 246 روستا با جمعیتی حدود 175155 نفر را تحت پوشش دارد. منابع آبی آن شامل 961 حلقه چاه عمیق، 932 حلقه نیمه‌عمیق و تعداد 642 رشته قنات و 311 رشته چشمه است. تعداد 8 رودخانه دائمی، 46 رودخانه فصلی، 47 آب‌بند خاکی است. مساحت حوزه آبخیز 14777 کیلومتر مربع است.
محصولات تولیدی یا خدمات:
محصولات دائمی (باغی): به دلیل وجود تنوع آب و هوایی، ارقام مختلف محصولات دائمی (باغی) کشت می‌شود که سطح زیر کشت 30 رقم محصول باغی بالغ بر 28930 هکتار تولید 46819 تن در سال می‌باشد.
در محصولات آلو و بادام دیم، رتبه سوم استان در سطح زیر کشت و در پسته، بادام آبی و انار، مقام اول سطح زیر کشت را داراست. باغات پسته با سطحی معادل 5148 هکتار و میزان تولید بالغ بر 5294 تن مقام اول استان را داراست که گسترش این محصول تحول عظیمی در بخش نیمه‌خشک فیض‌آباد رخ داده است.
سطح زیر کشت انار در شهرستان، 1722 هکتار با تولید 24878 تن و متوسط عملکرد 14591 کیلوگرم در هکتار است. همچنین وسعت باغات آلو به 397 هکتار و ارقام جدید مالینگ سیب به میزان 15 هکتار می‌رسد.
محصولات زراعی
سطح زیر کشت محصولات زراعی در 40 نوع محصول زراعی آبی و دیم بالغ بر 108613 هکتار و میزان 610912 تن محصول در سال برآورد می‌گردد. در محصولات، گندم، کلزا، نخود آبی، یونجه آبی، خربزه دیم، هندوانه بذری آبی، زیره دیم و شبدر، مقام اول سطح زیر کشت و میزان تولید استان را به خود اختصاص داده است.
زعفران: این شهرستان را می‌توان سرزمین طلای سرخ نامید. اولین تولید کننده زعفران ایران با بیش از 02/51 تن در سال و بیشترین سطح زیر کشت آن 13452 هکتار که میزان درآمد بالغ بر 132 میلیادرد ریال در سال را به خود اختصاص داده است. سطح زیر کشت گندم آبی 34560 هکتار با تولید 111244 تن گندم آبی و متوسط عملکرد 3219 کیلوگرم در هکتار با مقام دوم سطح زیر کشت در استان ارقام مختلف گندم همچون گاسکوژن، گاسپارد، سایونز، الوند، الموت، امید، قدس، روشن و فلات در این منطقه کشت می‌شود.
سطح زیر کشت پنبه، 5120 هکتار و تولید 11714 تن و عملکرد 2288 کیلو در هکتار سطح زیر کشت چغندرقند 9750 هکتار و میزان تولید 327649 تن و متوسط عملکرد 33605 کیلوگرم در هکتار.
این شهرستان دارای 94 واحد صنعتی فعال و 9 واحد ترمینال ضبط پسته و دارای 1300 کارگاه ابریشم‌کشی با تولید معادل 560 تن ابریشم در سال، همچنین دارای 15 تعاونی تولید کشاورزی، 55 واحد تامین نهاده‌ها، 26 شرکت تعاون روستایی و 47 واحد ارائه خدمات مکانیزاسیون.
دام و دامپروری: دارای 35 واحد پرورش آبزیان و یک واحد تولید و تکثیر بچه ماهی با تولید 118000 کیلوگرم ماهی در سال، دارای 1825 کلنی زنبور عسل با تولید 17500 کیلوگرم عسل بهاره، دارای 117 واحد گاوداری صنعتی و نیمه‌صنعتی دارای 268 واحد پرورش گوسفند، دارای 125 واحد مرغداری گوشتی و 3 واحد مرغداری تخمگذار و تولید گوشت سفید 12136000 کیلوگرم در سال.
خدمات ارائه شده شامل انجام 250 هکتار آبیاری سنترپیوت و 150 هکتار تی‌تیپ، 3500 هکتار آبیاری قطره‌ای، کلاسیک و بارانی، 344 کیلوگرم کانال و لوله‌گذاری، احداث سد خاکی آبجر در بخش با یک تشکیل شبکه‌های (N.G.O) در خصوص بسته‌بندی حبوبات، نان سنتی، تابلوفرش، کشت مزارع، الگویی از ارقام اصلاح شده در خصوص گندم، ذرت علوفه‌ای، سیب‌زمینی، احداث آبشخور دام در منطقه رخ و بکارگیری از نیروی باد جهت پمپاژ آب کشت مزراع، الگوی گیاهان دارویی در مناطق مختلف شامل گیاهان اسفرزه، مریم گلی آبی، زوفا، گل مغربی، احداث سد خاکی روستای ساقی، احداث شرکت تعاونی تولیدکنندگان فرش دستباف با تعداد 860 نفر اعضاء و میزان فروش 1300 مترمربع در سال. احداث شبکه تولید فرش تابلویی، رهاسازی زنبور براکن جهت کنترل کرم غوز، مدیریت تلفیقی مبارزه با مگس خربزه.

مقدار آب هدر رفته: 753 U 75-648
تعداد نهالی که می‌توان با این آب، آبیاری کرد:
430 U 150(درخت) ÷ 648000(آب مصرفی در هکتار نشتی)
- اگر در یک مزرعه گوجه‌فرنگی، فاصله هر ردیف 2 متر و به طور کلی 50 ردیف به طول 100 متر خواهیم داشت. فاصله روی ردیف 20 سانتیمتر که لوله در بین ردیف‌ها قرار می‌گیرد. یعنی هر ردیف 400 بوته بالای ردیف و 500 بوته زیر ردیف خواهند بود. در هکتار 50000 روته داریم و هر بوته 4 کیلو محصول خواهد داد. پس در هکتار 20 هزار کیلو خواهیم داشت. اگر قراری 100 توامن درنظر بگیریم، 20 میلیون تومان خواهیم داشت.
در کشت گندم با آبیاری نشتی، 3/1 زمین به جوبچه‌ها اختصاص می‌یابد که در آبیاری بارانی، بذر به وسیله بذرپاش ابتدا پاشیده می‌شود و نیازی به ایجاد شیار و ردیف‌کار نیست و کل زمین کشت خواهد شد. در آبیاری یک مزرعه گندم، اگر دبی هر آبپاش 5/0 لیتر در ثانیه باشد و فاصله هر آبپاش روی ردیف 12 متر باشد،در طول 372 متر، 30 آبپاش خواهیم داشت. فاصله بین دو ردیف آبپاش، 18 متر و دو موتور آبپاش همزمان کار می‌کنند، یعنی حدود 60 آبپاش در مساحتی حدود 744 مترمربع آبیاری می‌شود. اگر هر دستگاه روزی 3 بار جابجا شود، در حدود 54 متر در عرض حرکت می‌کند. هر بار 744 متر و در 54 متر جابجایی حدود 40176 مترمربع حدود 4 هکتار آبیاری خواهد شد در روز، یعنی باید در حدود 2 برابر افزایش حاصل گردد.
در ارائه تسهیلات جهت آبیاری قطره‌ای در باغ‌های جدید‌الاحداث به مدت 5 سال بازپرداخت وام لازم نیست و در باغ‌های قدیمی تا 3 سال بازپرداخت لازم نیست. میزان وام و هزینه‌های جاری بستگی به فاصله چاه و میزان مساحت زمین خواهد داشت، چون مثلاً برای 5/0 و 1 هکتار یک استخر لازم است.
سیستم دیگر مشابه آبیاری قطره‌ای – است که در این سیستم آب مستقیم به پای درخت ریخته نمی‌شود. بدین صورت که پای هر درخت دو حوضچه ایجاد می‌کند که مرکز آنها درخت است. آب به وسیله قطره چکان‌هایی با دبی بالا به حوضچه بیرونی می‌ریزد. هر قطره چکان دبی 25 لیتر در ثانیه است. در بهار به خاطر نیاز کم گیاه 12 دقیقه لازم است تا آبیاری صورت گیرد. سیستم به این صورت است که هر درخت دارای قطره‌‌چکان‌هایی است که قسمتی همچون منبع دارد که در زمین فرو می‌رود. طول هر قطره‌چکان 16 میلی‌لیتر است. فاصل هر قطره چکان 1 متری است و در هر درخت 4 تا 5 قطره‌چکان درنظر گرفته می‌شود. برای خروجی هر آبپاش 10 متر ارتفاع آب لازم است. برای شروع بکار جهت اجرای این سیستم، جهاد کشاورزی در حدود 30 شرکت به کشاورز معرفی می‌کند و کشاورز یکی را برمی‌گیزیند. برای مرحله اول، قسط اول به شرکت پرداخته می‌شود تا پس از تهیه وسایل مرحله اول کارشناس جهاد از آن بازدید و آنها را تایید کند (سایر وام‌ها نیز به همین صورت واگذار می‌گردد. اگر قیمت‌های پیشنهادی مناسب باشد، با اجرای پروژه موافقت می‌گردد.
ایستگاه تحقیقات جلگه رخ تربیت حیدریه در سال 1369 در مساحت 5/16 در بخش رباط‌سنگ احداث گردید. این ایستگاه در زمینه محصولاتی همچون جو، سیب‌زمینی و گندم تحقیقاتی انجام می‌دهد. در زمینه گندم و جو، ارقامی از مراکز اصلاحی CIAMMIT در ترکیه و ICARDO در سوریه وارد این مرکز می‌گردد و پس از 8 الی 10 سال تحقیق در اختیار کشاورزان عمده‌کار قرار می‌گیرد. در این مرکز بذوری همچون کاسگوژل، الوند، طوس و امیدبخش با عملکردهای بالای 8 تن عرضه می‌شود. در زمینه کار سیب‌زمینی نیز دو مرکز عمده در کشور وجود دارد که اولی در همدان و دومی در جلگه رخ تربت‌حیدریه قرار دارد.
بذرهایی که در این مرکز در حال تحقیق هستند، شامل سوپرالیت و ---- است. درضمن این تحقیقات، این مرکز بذری را از طریق کشت Techeinco وارد کشور نموده است. این بذر در یک محیط استثنایی و حالت ائورپونیک پرورش یافته است که از نظر آلودگی و بیماری در حد صفر است. اندازه غده این سیب‌زمینی در حدود یک فندق و 2 الی 3 گرم است و تحت نظر مستقیم دو کارشناس هندی و هلندی است. این بذر تحت نام G1 و در ارقامی چون Desiree, Hermes, Agria‌ به این مرکز وارد گردید. مقدار بذری که به صورت سورت شده می‌توان از هکتار محصول این بذرگرفت، در حدود 5 تن است که هزینه نگهداری و ضدعفونی بالایی دارد. عمق کاشت در این سیستم 5 سانتیمتر است که به دلیلی حساسیت بالا فقط به وسیله دستگاه کشت می‌شود و در کف جویچه، هزینه تهیه بذر در سوپرالیت، هکتاری 6 میلیون تومان است که در این بذر Lady R‌ به حدود 5/9 میلیون تومان می‌رسد، ولی این عملکرد بالاست که جبران هزینه‌ها را خواهد کرد.
رشد این غده‌ها در شروع ضعیف، ولی پیشرفت بسیار قوی و سریعی دارد و حتی برخی اوقات بیشتر از سوپرالیت دارد. بهترین شرایط آبیاری این مزارع، آبیاری قطره‌ای است، چون سیستم ریشه‌ای ضعیف برای جبران کمبود آب دارد. آقای Ager، یکی از نوابغ علم سیب‌زمینی در جهان در طی بازدیدی، دستگاه‌های کشت این مزرعه را در ابعاد مشخص تنظیم و همچنین دستگاه‌های ردیف‌کار سیب‌زمینی به بهترین نحو تنظیم گشته است. تراکم بوته در مزرعه در حدود 60 هزار بوته در هکتار است. فاصله روی ردیف در حدود 22 سانتیمتر و بین ردیف 75 سانتیمتری گرفته شده است. برخلاف سایر کشت‌های سیب‌زمینی که در حدود 6 هزارکیلوگرم بذر می‌گردد، در این کشت حدود 100 کیلوگرم مصرف می‌گردد.