گزارش کارآموزی دانه های روغنی (سویا و ذرت)

گزارش کارآموزی پروژه دانه های روغنی (سویا و ذرت)در 26 صفحه  +  38 اسلاید

فهرست مطالب
عنوان      صفحه
تشکر و قدردانی      2
مقدمه        3
فصل اول    
آشنایی کلی با مکان کارآموزی        6
فصل دوم
ارزیابی بخشهای مرتبط با رشته علمی کارآموز   7
گیاهشناسی سویا      9
شرایط آب و هوایی      10
تهیه ی زمین      10
مراحل آماده سازی زمین    10      
عملیات کاشت      13
طرز کاشت      12     
عملیات داشت      13
وجین 14
زمان برداشت محصول       18
کشت ذرت    
مقدمه 20
تولید کننده ها        21
تاریخچه   22
انواع ذرت      22
شرایط لازم برای رشد گیاه 25
دما 25
آب       25
خاک   26
زمان کاشت ذرت 26
کود    26
آفات و بیماری های ذرت    28
برداشت محصول   28
فصل اول:
آشنایی کلی با مکان کارآموزی:
سال تاسیس: 1337
مساحت ایستگاه: 37 هکتار
میزان بارندگی سالیانه: 400 – 450 میلیمتر
ارتفاع از سطح دریا: 5/5 متر
موقعیت جغرافیایی: 45 درجه و 25 دقیقه شرقی
عرض: 36درجه و 45 دقیقه شمالی

گیاهشناسی سویا:
نام علمی سویا GLYCIN MAXL ازخانواده ی لگومینوز و حساس به شوری واز نباتات روز کوتا است.
نکته: اگر شوری خاک بیشتر از 7میلی موز بر سانتی متر باشد گره بندی در ریشه متوقف می شود.
ریشه:هر ریشه سویا از ریشه اصلی و ریشه‌های فرعی تشکیل شده، ریشه اصلی می تواند تا عمق 5/1متر پایین برود ولی ریشههای در اعماق فرو میرود، قسمت عمده ریشه در 60سانتی متری اولیه خاک قرار دارد، رشد ریشه ها تا موقع گل دادن نبات ادامه دارد وبعد ازآن متوقف می شود.
برگ: به غیر از دو برگ اولیه، سویا مرکب است از 3 برگچه نسبتا" بیضی شکل و پهن و کرکدار تشکیل شده است.
ساقه: ساقه ی اصلی سویه عمودی بوده و از آن ساقه‌های کوچکتر فرعی منشعب می شوند
گل: گلهای سویا خود گشن و به رنگ سفید یا بنفش کمرنگ است، گل آذین آن ازنوع خوشه ای است که عوامل محیطی مانند رطوبت،
حرارت، و...  در موقع گل دادن روی آنها تاثیر عمده می‌گذارد.
میوه: میوه سویا از نوع نیام که با دو شکاف طولی با زمینگردد و عموما" 2 تا 3 دانه در درون آن قرار دارد.
نکته: صفر بیولو‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‌ژیک سویا حدود 10 درجه سانتیگراد است و شروع رشد آن زمانی است که درجه حرارت خاک در این محدوده باشد.
شرایط آب و هوایی:
به طور کلی سویا نباتی است که در طول رشد خود احتیاج به بارندگی دارد ولی موقع رسیدن بهتر است که هوا آفتابی باشد بعلاوه سویا شرایط آب وهوایی مرطوب را دوست دارد و در این شرایط کمتر دچار آفت می‌شود
حرارت کمتر از 10 درجه برای سویا مناسب نیست و حرارت بیش از 38 درجه نیز ممکن است به سویا صدمه بزند در مورد درجه حرارت‌های بالا نوع رقم سویا موثر است برخی از ارقام با بالا رفتن درجه حرارت دانه ی آنها چروکیده شده و از ارزش آنها کاسته می‌شود.
تهیه ی زمین:
تهیه ی زمین مهمترین مس?له در زراعت سویا است. تهیه ی زمین از زمان برداشت محصول قبلی شروع می‌شود که باید بلافاصله بعد از برداشت زراعت قبلی زمین را شخم نیمه عمیق زد تا بقایای زراعت قبل در خاک مدفون گردد و در جریان پاییز وزمستان پوسیده وتبدیل به هوموس گردد و در طول پاییز وزمستان هر زمان که میسر شود باید زمین را چنگک زد تا هم علف‌های هرز را از میان برداشته وهم با شکستن عروق شعریه از تبخیر و هدر رفتن ذخیره ی آب زمین جلوگیری گردد.
ضمنا" در در اراضی جنگلی بخوصوص در زمین‌های تازه آباد شده حتما" باید قبل از کاشت زمین را هرس بزنند تا بقایای در ختان وگیاهان جنگلی نپوسیده و نیم پوسیده از خاک خارج شود.
مراحل آماده سازی زمین:
عملیات شخم: بهتر است در پاییز اقدام به شخم زدن کنیم و تا عمق 30 سانتی متری زمین را شخم بزنیم و قبل از شخم باید 150تا200 کیلو گرم کود فسفات آمونیوم داد.
برای از بین بردن کلوخه ها از دیسک استفاده می‌کنیم که در بهار این کار انجام می شود و برای آماده شدن و ایجاد یک بستر مناسب برای کاشت از دو دیسک عمود بر هم استفاده می کنیم و سپس زمین را ماله می‌کنیم.
عملیات کاشت:
عمق کاشت بر طول زمان خروج گیاه از خاک اثر می‌گذارد نونهالانی که در عمق زیاد کشت شده اند باید مسافت بیشتری را تا سطح خاک طی کنند. به علاوه، حرارت در عمق پایین تر، سرد تر بوده و رشد نونهال کند تر خواحد بود. سویا را هرگز عمیق تر از 5/3 سانتی متر کشت ننماید. بهترین عمق بین 2تا3 سانتی متر می باشد. علف‌های هرز برای جذب رطوبت و المنت ها رقابت شدیدی با سویا خواهند داشت، انجام یک کلتیواتور سطحی قبل از کشت کمک بزرگی به کنترل علف هرز خواهد کرد، وقتی که گیاه سویا در زمین محکم شد کنتر علف هرز به وسیله ی کلتیواتور بهترین اقدام خواهد بود.
اقداماتی که هنگام کاشت معمولا" رعایت می‌شود:
1). آغشته کردن بذر به باکتری: مقدار کمی آب به همراه آغشته کردن بذرها به باکتری و قرار دادن آن در جای خشک و خنک و دور از نور آفتاب صورت می‌گیرد و اینکه اطمینان پیدا کنیم تمام قسمت‌های بذر به باکتری آغشته شده باشد و سریعا" بعد از این عملیات بذور را کاشته و آبیاری را انجام می‌دهیم.
2). بذر را با ماشین‌های بذر پاش به صورت خطی کاشت می‌کنند، فاصله ی کاشت در ارقام زود رس 40 تا 50 cm و در ارقام دیر رس و متوست رس بین 75 تا 60 cm است فاصله ی کشت روی خط 3 تا 8 cm می‌با شد عمق کاشت در خاک‌های رسی تا 3 cm است واگر خاک خشک تر با شد عمق کاشت را بیشتر می‌کنیم. برای کاشت سویا با ید ابتدا زمین را آبیاری کرد زیرا کشت سویا به صورت خشک باعث می‌شود که بعد از آبیاری زمین سله ببندد، که از عیب‌های مهم می‌باشد.
زمان برداشت محصول:
تمام برگها به زمین ریختهاند و 95 درصد غلاف ها رنگ قهوه ای دارند رطوبت دانه در این زمان به 13درصد رسیده است. به وزن وتعداد دانه ها اضافه نخواهد شد. باید منتظر بود تا رطوبت دانه به 13 درصد برسد وسپس محصول را برداشت نمود. اگر ساقه بوته که در زمین می‌ماند به طول تقریبا" 9 سانتی متر باشد مقدار 5درصد، و اگر به طول تقریبا" 18سانتی متر باشد مقدار 12 درصد از محصوت در زمین باقی خواهد ماند. وزن گیاه سویا در اوایل فصل رشد به اهستگی افزایش می‌یابد؛ برگها، دمبرگها، و ساقه تنها اعضای بوته سویا تا پایان مرحله ی چهارم می‌باشد میزان ازدیاد ذخیره ی مواد خشک از مرحله ی 5 تا 9 ثابت می‌باشد تاثیر نارسایی ها (مانند کمبود رطوبت خاک، بیماری، افات و...) بر مدت زمان عمل ذخیره شدن ماده ی خشک در دانه شدیدتر است تا بر میزان ذخیره. تعداد، وزن، و اندازه ی دانه ها در هر واریته ای به صورت ژنتیکی کنترل می‌شود ولی ولی عوامل نا مساعد محیط می‌تواند براین مشخصات دانه اثر گذارد وشدت این تاثیر در مرحله ی هفتم به طور کلی بعد از مرحله ی تشکیل غلاف زیاد می‌باشد.
در صورت عدم رقابت بوته با علف‌های هرز، تعداد شاخه ها و غلاف در هر گیاه افزایش خواهد یافت. زیادی تراکم بوته در واحد سطح به قد گیاه افزوده و باعث خوابیدگی بیشتر گیاه و در نتیجه کاهش میزان برداشت می‌گردد، تراکم مناسب به واریته و آب و هوای منطقه بستگی دارد. بیشترین میزان برداشت وقتی بدست می‌اید که عوامل محیطی در تمام مراحل رشد گیاه مناسب باشد.  نا مساعدی آب و هوا در اوایل رشد باعث کوچک ماندن برگ ها می‌شود که در واقع وسعت و گن جایش کارخانه ساخته و مواد خشک تقلیل خواهد یافت. نارسایی ها در اواخر رشد باعث کاهش تعداد غلاف ها ودانه در هرغلاف و اندازه ی دانه ها خواخد گشت.
نکته هایی در مورد مراحل برداشت:
میزان محصول زراعت سویا خیلی بیشتر از انچه است که امروزه برداشت می‌شود. واریته‌های جدید، روش‌های جدید در حاصلخیز نمودن خاک و عملیات زراعی صحیح می توانند میزان برداشت را به نهایت توانایی گیاه نزدیک کند. یک دانش کلی و دقیق از گیاه سویا برای تصمیم گیری در مورد  موارد زیر ضروری می‌باشد:
1). انتخاب واریته که مناسب منطقه ی مورد نظر باشد.
2). تهیه ی زمین
3). تعیین فاصله بین بوته ها و ردیف ها
4). تعیین زمان کشت، کنترل علف هرز، آ بیاری و برداشت محصول
تمام گیاهان سویا این مراحل رشد را طی خواهند کرد ولی فاصله ی زمانی بین مراحل رشد، تعداد برگ ها وقد گیاه ممکن است در اثر عوامل گوناگون مانند اختلافات واریته ها در فصل ها، تاریخ‌های کاشت ودر مناطق دچار تغییرات شوند
مقدمه
ذرت یکی از غلات گرمسیری و از خانواده گندمیان (گرامینه) است. ذرت نوعی گیاه علفی یک ساله است که با تئوسنت (Teosinte) و تریپساکوم (Tripsacum spp) خویشاوند است. تئوسنت نوعی علف هرز یک ساله است که از لحاظ خویشاوندی در مقایسه با تریپساکوم به ذرت نزدیک تر می باشد. گیاه شناسان اعتقاد دارند که ذرت، در نتیجه ی دو رگ گیری بین یک گیاه نا شناخته از خانواده ی گندمیان و تئوسنت به وجود آمده است.
گیاه ذرت، تنها غله ایست که در کشور مکزیک و گواتمالا تکامل یافته است. ذرت پرمحصول ترین غله دنیا به حساب می آید و از لحاظ مقدار تولید، پس از گندم و برنج قرار می گیرد. امروزه ذرت در تغذیه بسیاری از مردمان دنیا نقش اساسی دارد.
ذرت گیاه تک لپه ای ساقه بلندی است. برگ های آن به طور متناوب و به صورت افتاده در دو طرف ساقه قرار گرفته اند. زاویه بین برگ و ساقه، 90 درجه می باشد.
در اوایل رشد گیاه، بعضی از یاخته های موجود در بخش بالایی ساقه اصلی ذرت از شاخه های فرعی متمایز می شود. در انتهای این شاخه ها، عضوی به نام بلال به وجود می آید که در واقع، گل ماده گیاه ذرت است. این شاخه ها، میان گره های بسیار کوتاهی دارند که از این گره ها، برگ های تغییر شکل یافته ای به وجود می آید که هم دیگر و بلال را می پوشانند. بیرونی ترین این برگ ها، برگی است کامل که غلاف، زبانک، گوشواره و پهنک دارد. اما برگ های زیرین غیر کاملند.
موقعی که ارتفاع ساقه ذرت به 80 تا 120 سانتی متر رسید، کلاله های ابریشم مانند یا کاکل ذرت به تعداد دانه های ذرت موجود در بلال، نمایان می شوند.
تولید کننده ها
کشورهای عمده تولید کننده ی ذرت عبارتند از: ایالات متحده آمریکا، اروپای شرقی (به ویژه یوگسلاوی و رومانی)، روسیه، ایتالیا، جلگه های شمالی چین، شمال شرقی آرژانتین، جنوب شرق برزیل و آفریقای جنوبی. ایالات متحده آمریکا و آرژانتین بزرگترین کشورهای صادرکننده و ژاپن و اروپای غربی، بزرگترین واردکنندگان این غله به حساب می آیند.
در ایران ذرت معمولاً در گرگان و گنبد، خوزستان، کرمانشاه، خراسان، گیلان و مازندران تولید می گردد.
تاریخچه
بررسی های باستان شناسی و فسیل شناسی گیاهی نشان می دهد که ذرت پیوسته به صورت یک گیاه زراعی عمده تقریباً از 5000 سال پیش در مکزیک و گواتمالا کشت می شده است و بومی این نواحی است.
کریستف کلمب، یک سال پس از ورود به قاره آمریکا، در سال 1493م بذر ذرت را با خود به اسپانیا برد. این گیاه به دلیل بالا بودن عمل کردش از آنجا به پرتقال و سپس به دیگر کشورهای اروپایی برده شد. از آنجا هم این گیاه به قاره آفریقا و تعدادی از کشورهای آسیایی از جمله هند و ژاپن راه یافت.
انواع ذرت
ذرت نژادهای متعددی دارد که این ویژگی ها بر اساس ویژگی های بافت آندوسپرم دانه طبقه بندی می شوند:
ذرت بو داده: نوعی ذرت است که احتمالاً بر اثر موتاسیون به وجود آمده است. پریکارپ (خارجی تری لایه دانه) آن نازک است که این صفت برای تولید ذرت شیرین با پوست لطیف مناسب است. در این نوع ذرت، لایه ی ضخیمی از آندوسپرم سخت، آندوسپرم نشاسته ای را در بر گرفته است. دانه های نشاسته ی آندوسپرم این نوع ذرت نسبت به انواع دیگر، رطوبت بیشتری دارند که در موقع حرارت دادن، منبسط شده و تبدیل به بخار می شوند. بخار آب حاصل شده درون دانه نمی تواند به راحتی از لایه ی بیرونی سخت آندوسپرم خارج شود. به ناچار فشار زیادی به این لایه وارد می آورد و دانه را منفجر نموده و دانه پف می کند.
این ذرت معمولاً برای تهیه ی پاپ کورن یا ذرت بو داده مورد استفاده قرار می گیرد. بهترین میزان رطوبت دانه برای حداکثر پف کردن، 14 درصد می باشد.
ذرت سخت: تمام آندوسپرم این نوع ذرت که در مرکز دانه می باشد، با لایه ی سختی از آندوسپرم پوشیده شده است. دانه های رسیده این نوع ذرت، گرد، صاف و کهربایی هستند. دوره ی رشد آنها هم 80 تا 100 روز است. بلال های به دست آمده باریک بوده و تقریباً 8 ردیف دانه دارد.