گزارش کارآموزی خط تولید، ساخت و مونتاژ وانت پیکان ایران خودرو

گزارش کارآموزی خط تولید، ساخت و مونتاژ وانت پیکان ایران خودرو در 54 صفحه

فهرست       
      صفحه
عنوان
مقدمه
تاریخچه...
مشخصات سالن مونتاژ 1 و 3..
فرم اعلام زون‌بندی سالن مونتاژ 1..
شرح خلاصه‌ای از عملیات مونتاژ پیکان وانت 1600 در سالن 1...
مرحله صافکاری
مرحله نقاشی
مرحله تزئینات.
مرحله تکمیلی کاری
کنترل کیفیت..
وظایف دایره کنترل کیفیت.
اصول پیشرفت دوایر کنترل کیفیت.
عنوان
مفهوم کیفیت...
کنترل کیفیت فراگیر
نهادهای اداری کنترل کیفیت..
فعالیت‌‌های دایره کنترل کیفیت
کنترل کیفیت در شرکت ایران خودرو.
مقدمه:
صنعت خودروسازی یکی از کارخانجات تولید خودرو بنام ایران خودرو (ایران ناسیونال) می باشد.
ایران خودرو یک شرکت با سهامی عام و زیر نظر وزارت صنایع سنگین می باشد که یکی از قدیمی‌ترین و شاید هم اولین تولید کننده خودرو در ایران می باشد.
این شرکت در ابتدا اقدام به تولید خودروی ملی یعنی پیکان نموده است که البته در ابتدا امتیاز این شرکت متعلق به یکی از شرکتهای انگلیسی که بعد از چندین سال کشور ما این امتیاز را خریداری کرد و مستقیماً شروع به ساخت تولید و مونتاژ این خودرو نمود و هم اکنون در شرکت ایران خودرو، ماشینهای زیادی از جمع پیکان سواری، وانت پیکان، مینی‌بوس، اتوبوس و جدیداً پیکان RD  و پژو GL405 و GLX می باشد. که البته پژو 405 خودروی فرانسوی می باشد و شرکت امتیاز آن را خریداری کرده است و با وارد کردن بعضی لوازم ساخت آن شروع به ساخت و تولید و مونتاژ این خودرو نموده است و پیکان جدید یعنی همان پیکان RD نیز طرح ظاهری آن همان طرح ظاهری پژو می باشد ولی موتور آن موتور پیکان می باشد که اجازه ساخت آن رانیز از کشور فرانسه دریافت نموده‌اند و ناگفته نماند که بدنه و اسکلت آن در خود شرکت تهیه و ساخته می شود. و اما این گزارش مربوط می شود به تولید وانت پیکان که یکی از تولیدات شرکت ایران خودرو می باشد.
وانت به خودروایی که بیشتر برای کار باربری و در واقع برای حمل و نقل کالا به میزان معین ساخته می شود. که جریان ساخت آن تقریباً بجز قسمت تکمیل کاری مابقی که شامل اسکلت سازی، صافکاری،‌نقاشی، تزئینات،‌مکانیکی می باشد همه و همه در سالن 1 این شرکت یعنی در یک سالن انجام می‌پذیرد. تولید خودوروی وانت دراین سالن به سه بخش نیمه‌اول تولید، نقاشی یا رنگ‌کاری ونیمه دوم تقسیم کرده‌اند و یک قسمت دیگر به نام تکمیل کاری که در سالن دیگری که در مجاورت همین سالن قرار دارد انجام می‌گیرد.
تاریخچه شرکت ایران خودرو:(ایران ناسیونال)
شرکت ایران خودرو به منظور تولید اتوبوس و قطعات مختلف ماشین در تاریخ 27/ مرداد /1341 با سرمایه اولیه یکصد میلیون ریال و تعداد یکهزار سهم یکهزار ریالی به ثبت رسید و  در مهرماه 1342 کارش را عملاً با ساخت اتوبوس آغاز کرد. و این سرمایه تا سال 1357 به بیش از 13 میلیارد ریال افزایش یافت و در تاریخ 30/3/1357 سرمایه این شرکت به 15 میلیارد و 680 میلیون ریال که منقسم به 15 میلیون و 680 هزار سهم یکهزار ریالی بود.
در تاریخ 16/4/1358 شورای انقلاب اسلامی به اعتبار نوع صنعت، این شرکت را ملی اعلام کرد. و به موجب مصوبه 28/2/1365 هیات وزیران سهام شرکت از طرف دولت به نام سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران صادر شد و تحت این سازمان با مدیریت منتخب دولت به کار خود ادامه داد.
شرکت سهامی عام کارخانجات صنعتی ایران ناسیونال با مجوزصادره از سوی هیات عامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران در تاریخ 27/2/1362 به نام شرکت ایران خودور «سهامی عام» تغییر یافت.
سهام این شرکت در تاریخ 20/11/1370 وارد بازار بورس شد و توانست خود را با بازار بورس تطبیق دهد.
مشخصات سالن مونتاژ 1 و 3
سالن مونتاژ 1 و 3
سالن مونتاژ 1 و تکمیل کاری 1
assembly shop & Final acceptance
مساحت به متر مربع 35500

ردیف

شرح خطوط اصلی و پیش از مونتاژ

تعداد ایستگاه کاری
1

تزئینات (Trim)

63
2

مکانیک هوائی  underbody

11
3

ساب موتور 2

19
4

ساب موتور 1

16
5

مکانیکی 1

23
6

مکانیکی 2

13
7

صندلی بندی Seat assymbly

19
8

خط کنترل 1

14
9

خط کنترل 2

14
10

خط کنترل نهایی

15


ردیف

نوع تجهیزات
1

Mono Rail
2

هنگر هوائی
3

اسلت کانوایر
4

اسلت کانوایر
5

اسلت کانوایر
6

2 اسلت کانوایر
7

2 اسلت کانوایر
8

2 اسلت کانوایر
9

2 اسلت کانوایر
10

2 اسلت کانوایر
سالن  مونتاژ 3    assymbly shop 3
مساحت به متر مربع:   000/18       
ظرفیت اسمی:      c/h 30
ردیف

شرح خطوط اصلی و پیش از مونتاژ

تعداد ایستگاه کاری

نوع تجهیزات
1

تزئینات

33

هنگر هوائی
2

مکانیک هوائی

6

هنگر هوایی
3

مکانیکی

18

هنگر هوایی
4

صندلی بندی

17

اسلت کانوایر
5

پیش مونتاژ درب

10

هنگر هوایی
6

خط کنترل نهایی

20

2 اسلت کانوایر
7

ساب موتور 1

9

اسلت کانوایر
8

ساب موتو 2

10

کانوایر زمینی

خلاصه‌ای از عملیات مونتاژ وانت 1600  در سالن 1:
تکمیل کاری
1)     خط صندلی بندی:
در این قسمت از مونتاژ صندلیهای جلوی خودرو را که بوسیله چهار پیچ که برروی مهره جوش خورده برروی بدنه است بسته می شود. و با ابزار بادی سفت می گردد. و سپس صندلی عقب را در جای خود که حالت قلاب دارد جا می‌زنند و سپس کفی صندلی عقب را جا می‌زنند و صندلیها کامل می شود.
2)     خط آچارکشی:
در این خط، خودروهایی که تماماً قطعاتشان بسته شده و آماده می‌باشد،‌وارد آچارکشی می‌کنند که حالت تست چال دارد و اپراتورهائی در داخل آن آچارکشی‌های لازم را بعمل آورده و ایرادات کلی که در کارت آنها قید شده و از قسمت‌های دیگر مونتاژ مانده را برطرف کرده و لوله‌های ترمز و بنزین را چک می کنند و سپس سینی زیر موتور را که محافظ موتورات نصب کرده و می‌بندند. و در قسمت‌های پایین‌تر این خط،‌چراغهای خطر و راهنماها و چراغ قرمز خودرو را چک می کنند.
3)     خط نهائ:
خط نهائی همانطور که از نامش پیداست،‌خط آخر تولید می باشد که خودرو پس از مونتاژ تمام قطعات و رفع ایرادها،‌چه از نظر فنی،‌چه بدنه‌آی،‌به این قسمت وارد می‌شود. و در آن خط یک سری اپراتور به فاصله‌های معین کار کنترل قسمت‌های مختلف خودرو را برعهده دارند و کنترل نهائی را برروی خودرو انجام می‌دهند که اگر به هر دلیل هر قسمتی از خودرو ایراد داشته باشد به قسمت تعمیرات هدایت می شود تا رفع ایراد گردد.
4)  خط تعمیرات: تعمیرات شامل دوقسمت متفاومت می باشد یکی سبک، دیگر سنگین،‌تعمیرات سبک برای تعمیر و رفع ایرادات کوچک فنی و تزئینی که کار کم و زمان و جای کم می‌خواهد را شامل می شود(خرده کاری)
تعمیرات سنگین برای کارهای کلی و اساسی که جا و زمان بیشتری نیاز دارد، طراحی شده است که در این قسمت کارهایی از قبیل تعویض یا تعمیر گیربکس – دیفرانسیل- موتور- اکسل و … انجام می گردد که دارای جرثقیل و جک‌های مخصوص این کار می‌باشد.
قسمت میکانیکی- خط هوائی:
1)  نصب کردن باک بنزین پژو آردی و پژو جی‌ال‌ایکس در قسمت میکانیکی خط هوائی و بستن پیچ های آن توسط پرسنل که برای آردی 6 عدد پیچ و برای جی‌ال‌ایکس 4 عدد پیچ با نصب بستهایی زیر باک انجام می‌شود.
2)  بستن و نصب لوله های بنزین وانت و پژو آردی درخط هوائی انجام می شود که شامل لوله‌های بنزین رفت وبرگشت می باشد که توسط خارهای مخصوصی به زیر بدن نصب می گردد.
3)   نصب و بستن ضربه‌گیرهایی که جهت جلوگیری از زدن ضربه بدن به چرخ و کمک فنرها می باشد که بر روی وانت و آردی و جی‌ال‌ایکس هر کدام طرح خاص خود را دارد که برای آردی ووانت 3 عدد می باشد که دوتای آنها در بغل و یکی وسط نصب می گردد که جلوگیری از ضربه‌زدن به دیفرانسیل می باشد. همچنین برای جی‌ال‌ایکس دو عدد در بغلها می باشد.
4)   بستن اکسل عقب پژو جی‌ال‌ایکس نیز در همان قسمت هوائی انجام می‌گیرد که برای خودروهای معمولی و گازسوز متفاوت است. زیرا خودروهای گازسوز سنگین‌تر است. بنابراین اکسل قوی‌تر و محکم‌تری برای آن طراحی شده است.
5)   بستن بست‌هایی اگزوز که درخودروهای وانت 3 عدد و آردی 2 عدد و پژو که بر روی قلاب ترمز دستی است،‌که اگزوز را بوسیله لاستیکهائی که اصطلاحاً ممجید نام دارد به بدنه توسط این بستها نصب می کنند.
خط دیفرانسیل:
1)  نصب کابل ترمز دستی برروی دیفرانسیل عقب خودروهای وانت و آردی که توسط خارها و پولک‌هایی انجام می شود.
2)   نصب گاردان برروی دیفرانسیل که در خط قبلی یک خط موتور نصب می شود. انجام می گردد. بطوریکه اول گاردان را برروی دیفرانسیل قرار داده و در جای خود نصب کرده و سپس برروی گیربکس تنظیم کرده و چهار پیچ برروی دیفرانسیل بسته می شود.
3)   مونتاژ ونصب اگزوزهای خودروها که برای وانت و آردی ابتدا در کنار خط مونتاژ می گردد و قسمت‌های مختلف از جمله گلوئی و انبار وسط و انبار عقب به هم توسط بست‌های مخصوص وصل می‌گردند و سپس برروی موتور نصب می‌شوند.
تزئینات 1(trim1)    محدوده سرپرستی 1 (Zone 1)
انواع خودروهایی که در این خط وارد مونتاژ می‌شوند عبارتند از:
پیکان وانت ترمز 2 مداره ای پی  دارای کلاج کابلی، موتور 1600 انژکتوری می باشد.
مراحل:
1- دستگاه حمل بدنه AFM: در هنگام گذاشتن ماشین همراه با هنگر 5/0 متر از زمین فاصله دارد.
2- کد شناسایی برای قفل خودرو: که اگر احتمال رود که کلید در طی مراحل مونتاژ خودرو گم شود. آنگاه بدون هیچ دردسری با کمک برچسب کدشناسایی،‌کلید به راحتی از نوع شناسایی و ساخته می‌شود.
3- سیم کشی خودرو که در زیر بدن تعبیه می شود و از طریق سوراخ‌هایی که وجود دارد در زیر بدن خودرو توکار می شود.
 4- زدن بوستر روغنی ترمز
5- زدن باک روغن ترمز (در قسمت جلو سمت راست خودرو تعبیه شده)
6- زدن سیم ترمز
7- زدن باک بنزین
8- رگلاژ گازسوز که برای تنظیم گاز خودروهای گازسوز (CNG) به کار می‌رود.
9- زدن باک بنزین
10- زدن مخزن گاز مخصوص کولر.
11- زدن مخزن گاز به پشت خودرو
12- وصل کردن اکسل عقب
13- وصل لوله‌های سراسری زیربدن از قسمت جلو برای تغذیه روغن ترمز به قسمت عقب به دیفرانسیل و چرخ‌های عقب توسط جک می باشد.
13- وصل لوله‌های سراسری زیر بدن از قسمت جلو برای تغذیه روغن ترمز به قسمت عقب، دیفرانسیل و چرخ‌های عقب توسط جک می باشد.
14- خط وصل کردن دیفرانسیل یا drop Session
15- خط هواگیری: هوای موجود در لوله‌های مختلف در این مرحله گرفته می شود. تا باعث سختی در هنگام قرار گرفتن سیال در داخل لوله‌ها نشود. و مشکل ایجاد نکند.
کنترل کیفیت:
نکاتی چند در مورد کنترل کیفیت:
بحث کنترل کیفیت یکی از مباحث بسیار مهمی است که در تولید خودرو باید بدان توجه نمود که ابتدا به مشخصات کنترل کیفیت اشاره می‌نماییم.
1- یک دایره کنترل کیفیت، گروهی آن قدر کوچک است که ارتباط رو در روی اعضا را به آسانی امکان‌پذیر می‌سازد.
2-  یک دایره کنترل کیفیت،‌در یک کارگاه یا واحد کاری به فعالیت اشتغال دارد. اعضای آن همان کارگاه هستند واغلب می‌توانند با یکدیگر دیدار کنند. این اصل،‌مبنای دایره‌ کارگاه را به وجود می‌آورد و امکان تبادل بعضی از موضوعات مربوط به کارگاه را میسر می‌سازد. با این مفهوم،‌دوایر کنترل کیفیت با تیم‌ها و کمیته‌های مجری طرح- که براساس گروههای کوچک شکل یافته‌اند- متفاوت هستند.
3- یک دایره کنترل کیفیت، فعالیتهای مربوط به کنترل کیفیت را انجام می‌دهد. کنترل کیفیت،‌در معنائی وسیع،‌نه تنها شامل کیفیت تولید می‌شود، بلکه کیفیت جریان عمل را از قبیل موارد ایمنی،‌ارتباط و روحیه‌ای که کارگاه و عملکرد آن را تحت تأثیر قرار می‌دهد،‌ درنظر می‌گیرد. واژه کنترل کیفیت به معنای یک مدیریت کیفی سیستماتیک و مبتنی بر واقعیت است.
4-  دوایر کنترل کیفیت برمبنای اراده عمل می کنند. جیشوسای Jichusei – واژه ژاپنی اراده گرائی اصولاً بدین معناست که فعالیت باید خودمختار بوده، با انگیزه درونی به وجود آید و بدون هیچ‌گونه نظارت خارجی انجام پذیرد. جیشوسای،‌غالباً برای تمایز فعالیت دایره‌ کنترل کیفیت و کار معمولی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این رو،‌جیشوسای،‌روشی فراتر از شرایط وظیفه رسمی است و در قلمروقانونی و دستورالعمل رسمی نمی‌گنجد. در هر حلا،‌جیشوسای،‌الزاماً بدین معنا نیست که دوایر به خودی خود تشکیل می‌شوند،‌یا این که به طورارادی، توسط افراد علاقه‌مند فعال می‌گردند.
5- فعالیت دایره کنترل کیفیت، باید بخشی از فعالیتهای کنترل کیفیت در سطح کمپانی باشد. این فعالیت، باید با سایر اهداف و فعالیتهای کمپانی جهت بهبود کیفیت،‌هماهنگ شود و از حمایت و شناسائی مدیریت نیز برخوردار باشد. این فعالیت نباید پیشرفت پراکنده‌ای برای مسایل جدی باشد،‌بلکه باید به عنوان یک پیگیری سیستماتیم و جهت‌دار تلقی شود.
مشخصات وابسته به وظایف:
6- فعالیتهای دایره کنترل کیفیت باید در جهت آگاهی و آموزش اعضاء باشد. یکی از جنبه‌های مهم، فراهم آوردن شرایط پیشرفت اعضا و ارائه فرصت‌هایی به کارکنان و در نتیجه پیشرفت دوجانبه است.
7- روشها و فنون کنترل کیفیت،‌باید مورد استفاده قرار بگیرد. فعالیت باید بر مبنای آمارگیری و سایر فنون و با استفاده از اطلاعات باشد. تجارب و احساسات در صورتی که با اطلاعات تناقض داشته باشند،‌نباید مبنای داوری قرار گیرند. از این رو،‌ فعالیتهای دایره‌ کنترل کیفیت،‌به کنترل کیفیت آماری مربوط می‌شوند.
8- میزان فعالیت باید به صورت مستقیم به اداره و پیشرفت کارگاه مربوط شود. اصول و روشهای اکتسابی باید برای پیشرفت و بهبود کار روزانه مورد استفاده قرار گیرند. بدین معنا که دوایر باید با مسائل کاری خود سروکار داشته باشند،‌زیرا یک دایره نمی‌تواند در مورد دستمزدها،‌مزایا و سایر اموری که به اتحادیه‌های کارگری مربوط می شود و یا مسایل مدیریت عمومی- که خارج از صلاحیت آن است – به رسیدگی بپردازد.
9- فعالیت دایره کنترل کیفیت باید مداوم بوده،‌بدون توجه به تغییرات پرسنلی،‌تا وقتی که کارگاه وجود دارد، تداوم داشته باشد.
وظایف دایره کنترل کیفیت:
الف- دوایر کنترل کیفیت به عنوان یک زمینه آموزش در نظر گرفته می‌شوند تااعضای دایره،‌قادر به درک مسئولیتی باشند که برای کیفیت کار خود و انجام خود بازرسی برعهده گرفته‌اند،‌و از این روست که استانداردها کار رعایت می‌شود.
ب- انتخاب موضوعات با توجه به کار روزمره جهت پیشرفت،‌بررسی و سپس ارائه پیشنهادات مفید که در به وجود آرودن استاندارد‌های جدید یا اصلاح استانداردهای موجود می‌تواند مؤثر واقع شود. علاوه بر منافع مستقیم پیشرفتهای انجام شده،‌این مرحله معنی استانداردها را به اعضای دایره کنترل کیفیت تفهیم می‌کند و سپس بطور دقیق، برکار منظم آنان نظارت می‌دارد.
اصول پیشرفت دوایرکنترل کیفیت:
1- پیشرفت،‌ترکیبی از نوآوری، نگاهداری و تداوم است. نوآوری همان کشف روش‌های کاملاً‌ جدید برای انجام کارها و چیزهای تازه است. تداوم و نگاهداری این است که همه چیزها را همان‌طوری که جریان دارند یا می‌باید جریان داشته باشند حفظ کنیم، یعنی حفظ استانداردها و توجه به این که نوآوری‌های ترکیبی از میان نخواهد رفت.
2-  پیشرفت معمولاً از طریق اصلاحات مداوم نسبت به موارد جزئی، به طور تقریبی انجام می‌پذیرد. این روش تدریجی که کایزن را به صورت بخشی از کار روزانه در می‌آورد،‌مهم بوده، از این لحاظ با نوآوری‌هائی که غالباً موانع را از طریق پروژه‌های ویژه یا جنبه‌های فوق العاده از میان می‌برند،‌تفاوت دارد. تراکم و پیشرفت‌های مداوم جزئی می‌تواند به از بین بردن موانع اساسی منجر شود.
3-    پیشرفت باید بطور یکسان شامل همه افراد،‌ اعم از مدیریت عالی،‌مدیران و کارگران باشد.
4-  پیشرفت برجریان عمل تولید تأکید می‌کند در صورتی که جریان عمل مطلوب باشد،‌خود به خود نتایجی مطلوب نیز در پس خواهد داشت. اگر نتایج مطلوب باشد ولی جریان تولید تحت کنترل نباشد،‌
نتایج تحت تأثیر عوامل ناشناخته قرار گرفته، نمی‌توان وضعیت را رضایت‌بخش توصیف کرد.