مبانی نظری و پیشینه سبک زندگی و مدیریت بدن

بصورت فایل ورد

همراه با منابع

مدیریت بدن در نظریه ­پردازی­ های جامعه­ شناختی

رویکردهای نظری گوناگونی در جامعه ­شناسی مسئله­ ی چگونگی شکل گیری بدن در متن وضعیت­ های عینی اجتماعی را مطمح نظر قرار داده ­اند. هر یک از این رویکردها این پدیده را در ابعاد، سطوح، شاخص ­ها و دلالت های متفاوت مطالعه کرده است. با این وصف، وجه مشترک آن­ ها نفی «هستی صرفاً زیست­ شناختیِ بدن» و تأکید بر سویه ­های اجتماعی و برساختی آن است. فی ­المثل، در رویکرد پدیدارشناختی به بدن، آن­ چه محوریت می­ یابد تجربه­ های زیست­ مند افراد است و این ­که افراد چگونه جهان­ شان را به شیوه ­هایی معنادار تفسیر و خلق می­ کنند (ترنر،1995: 247). برای تشریح اصلی­ ترین ایده ­های این رویکرد می­ توان به آرای اروینگ گافمن اشاره کرد. او بر این نکته تأکید می‌کند که بین «خود اجتماعی» یا هویت اجتماعی با «خودِ واقعی» فاصله وجود دارد. وی برداشت از «خود» را با رهیافتی نمایشی تشریح می‌کند. گافمن با رویکرد نمایشی خود، نقش‌های اجتماعی و موقعیت‌های اجتماعی را تنها نمایش‌هایی می‌بیند که در زندگی روزمره اجرا می‌شوند. به عقیده او، «خودِ» افراد به وسیله نقش‌هایی که در این موقعیت‌ها اجرا می‌کنند، شکل می‌گیرد و معنا می‌یابد. گافمن ضمن استفاده از مفهوم «خود» تا اندازه زیادی به بدن فرد اشاره دارد. از دید او، عاملان بدنی یا جسمی نیز رأی جمع‌کن‌هایی هستند که با توسل به همه­ ی روش‌های علامت‌دهی اجتماعی سعی دارند نظر دیگران را به خود جلب کنند. این عاملان بدنی، «معرف‌های تجسد یافته­ ی منش و منزلت‌‌اند» که می‌توانند توسط دیگر کنشگران مورد تفسیر قرار گیرند (لوپز و اسکات، 1385: 155). از نظر گافمن، صورت نشان‏ دهنده­ ی سن، جنسیت، موقعیت اقتصادی - اجتماعی، سلامتی و حتی شخصیت افراد است که در تعامل چهره به چهره و نیز در عملکردهای اجتماعی از اهمیت زیادی برخوردار است. صورت اجتماعی یک صورت عمومی است و نیازمند تغییر دائمی نقاب موجود بر آن است. آرایش، وسیله ­ای برای بدست آوردن این نقاب است. تنها در شرایط احساسی شدید، یا در تنهایی یا در حضور دوستان است که نقاب (آرایش) صورت کنار می‌رود و صورت خصوصی یا همان شخص واقعی ظاهر می‌گردد (سینوت،1988: 606؛1990: 61).