گزارش کارآموزی تخریب و ساخت یک ساختمان چهار طبقه

گزارش کارآموزی تخریب و ساخت یک ساختمان چهار طبقه در 40 صفحه

تخریب
ابتدا تخریب بنای قدیمی جهت آماده سازی محل اجرای ساختمان جدید و احداث پروژه مسکونی جدید در این مرحله با توجه  به اهمیت مکان و همچنین بناهای اطراف بایستی ساختمان تخریب گردد.اولین قدم در تخریب بنای قدیمی توجه به نوع بناهای اطراف آن از حیث استحکام می باشد که در این پروژه بناهای سه طرف آن که سمت غرب و شرق آن  ساختمان مسکونی قدیمی و فاقد اسکلت بندی بوده و فونداسیون هم ندارند و ساختمانهایی بسیار ضعیف از نظر بار جانبی می باشند و سمت شمال آن هم که دیوار حیاط همسایه می باشد که آن هم به جهت قدیمی بودن و همچنین مجاورت با باغچه دارای پی بسیار ضعیف و قابل نشست می باشد.لذا با توجه به دو طبقه بودن ساختمان به محض تخریب طبقه دوم بایستی دیوارهای همسایه های شرقی وغربی شمع بندی گردد و از وارد کردن ضربه های خیلی زیاد به آنها خودداری کرد پس از تمام شدن تخریب طبقه دوم نوبت به تخریب طبقه اول می گردد که در اینجا با توجه به اینکه نسبت ارتفاع پروژه از ارتفاع دو بنای مجاور کمتر است و به جهت اینکه این بناها بصورت ناخواسته تکیه گاه هم در برابر نیروهای جانبی بوده اند لذا کار کمی مشکلتر می گردد و باید بسیار با احتیاط این طبقه برداشته شود. به محض برداشته شدن سقف طبقه اول و تخلیه نخله ها شمع هایی بصورت مایل از وسط ساختمان در حال تخریب به ساختمان ها ی مجاور زده می شود بدین صورت (شکل 1)

سپس نسبت به برداشتن دیوارهای جانبی پروژه اقدام گردد تا اینکه ریشه دیوارها نیز بیرون بیاید.
و بدین صورت تقریباکار تخریب پایان می یابد.اما قسمت مشکل تر اجرای پروژه در خاکبرداری آن است.زیرا با توجه به نقشه یک طبقه جهت استفاده برای مکان ورزشی و….بایستی ارتفاع پایین تر از سطح زمین ساخته شود. بدین منظور ابتدا تا نصف پلان زمین در دو جهت هر دو ساختمان شرقی وغربی خوب شمع بندی می گرددتا آنکه ارتفاع آن تقریبا نیمی از پلان ساختمان باشد خاک آن نیم دیگر زمین تا ارتفاع مورد نظر برداشته می شود. در این مرحله از قسمت خاک برداری شده زیر ساختمانها شمع بندی می شود. البته لازم به ذکر است که گود برداری با فاصلاه یک متر ویا هفتاد سانتی متر از دو ساختمان صورت می گیرد.سپس بوسیله کارگر و نه با لودر جای چند شمع از جداره گود برداشته می شود تا شمعها دقیقا در مرز ساختمانها کاشته شوند بدین صورت   (شکل?)
وبدین صورت نصف بعدی هم گود برداری می شود.البته بایستی توجه داشت که پای شمع هاییکه در زیر ساختمان قرار می گیرند چه شمع های مایل و چه شمع های عمودی نبایستی شناژها قرار گیرند در مورد شمع های عمودی باید در ارتفاع تا یک متر بالاتر از سطح گود قرار گیرند تا در داخل بتن فونداسیون قرار نگیرند و برای فونداسیون مشکلی پیش نیاید. و بدین صورت کار خاکبرداری هم پایان می گیرد.

فونداسیون
مرحله بعدی کرسی چینی فونداسیون (ویا پیاده کدن واجرای شناژها) می باشد. در این قسمت طرح شناژها با گچ ریخته شده وبا آجر و ملات و ماسه و سیمان عیار خیلی پایین چیده می شود اکنون نوبت به کندن و برداشتن خاک مانده (فاصله تا مجاورت پی ساختمانها جانبی)میرسد که با توجه به مقاومت خاک منطقه و مقاومت آن از زیر خاک برداشته می شود تا پی های جانبی ساختمان هم ساخته شود. پس از اجرای شناژها نوبت به کشیدن ملات مگر در کف فونداسیون می رسد.ملات مگر ملات ماسه وسیمان با عیار پایین است که صرفا جهت بدست آوردن یک سطح صاف در زیز فونداسیون می باشد و هم چنین قطع ارتباط بین بتن فونداسیون  ریخته شده و خاک می باشد.زیرا در صورت ارتبا ط سیمان داخل بتن بهمراه آب بتن در زمان پس دادن آب از بتن خارج شده و به داخل خاک  می رود و بدین ترتیب بتن پوک می شود.همچنین بتن مگر ارتباط بین میلگردهای قرار گرفته در فو نداسیون و خاک که باعث زنگ زدگی آنها می شود جلوگیری می کند.برای اجرای بتن مگر بایستی توجه داشت که سطح فونداسیون پس از کشیدن بتن مگر باید کاملا تراز و صاف باشد تا ارتفاع ساختمان  در نقاط مختلف ساختمان
برابر باشد.شکل (3)

مرحله بعدی آرماتور گذاری در فونداسیون می باشد.این کار بوسیله خبره این کار صورت می گیرد و از شبکه های میلگردی خاصی که به شکل سبد می باشد
در زیر ستونها اتفاده می گردد.پی های ستونها هم بوسیله شناژها به همدیکر وصل می شود وظیفه شناژها فقط ارتباط دادن پی ها به یکدیگر بوده و از حرکت آنها به سمت همدیگر جلوگیری می کنندو هیچ گونه نقشی در تحمل بارها ی ثقلی که از ستون به فنداسیون وارد می شود ندارند.البته لازم ابه ذکر است که این موضوع در مورد پی های باسکولی تفاوت دارد.در زمان آرماتور بندی موارد زیر تکرار می شود:

1)فاصله میلگردهای سبدها معمولا بیشتر از مس 7 است البته این موضوع به میزان بار وارده بر فونداسیون بستگی دارد.ولی حتی الامکان باید این فواصل
به گونهای باشد که عبور بتن و ویبره به راحتی صورت گیرد.در زمان اجرای آرماتور گذاری صفحات ستونها هم که با میلگردهای بصورت عمود بر آنها بر روی سبدها طوری قرار می گیرد که میلگردهای متصل به صفحات بعنوان ریشه ستون در لابلای شبکه سبد قرار گیرد و دقیقا تا زیر سطح صفحه بتن ریخته می شود.البته در زمان قرار گیری صفحات آنها را تنظیم می کنند یعنی آنها را از نظر اینکه در یک راستا باشند ودر محلهای مورد نظر در نقشه قرار گرفته باشند و همچنین در یک تراز بودن آنها را دقیقا چک می کنند. البته لازم به ذکر است که پس از ریخته شدن بتن در فونداسیون سطح ترازی صفحات بهم می خورد و بایستی دوباره آنها را چک کرد.زیرا تراز نبودن آنها با توجه به اینکه ستونها قبلا ساخته شده اند باعث اختلاف تراز سقفها ونامساوی بودن ارتفاع در نقاط یک یا چند طبقه می شود.

بتن ریزی پی ساختمان:
قبل از ریخته شدن بتن در پی ساختمان ابتدا دیوارهای جانبی فونداسیون و شناژها را بطور کامل با نایلون می پوشانند این عمل به چند دلیل صورت می گیرد:
خصوصیات بتنی که مصرف می گردد:
این بتن باید خواص مورد نظر از لحاظ اسلامپ –عیار سیمان- نوع سنگدانه داشته باشد.مثلا نوع سنگدانه نباید خیلی درشت و یا خیلی ریز باشندو هم چنین
نوع ماسه و شن موجود در کارگاه باید تا حدودی با منحنی دانه بندی مطابقت داشته باشد (دانه های موجود همه از یک اندازه باشند.) در مورد اسلامپ هم که بسیار مهم است بعضی برای اینکه روانی بتن را بالا ببرند آب به آن اضافه می کنند این کار اگر  چه باعث روانی  بیشتر بتن  و ریخته شدن راحت تر آن می شود اما به مقاومت مشخصه بتن  را کاهش می دهد پس از این لحاظ بتن  ساخته شده را بخوبی کنترل کرد همچنین عیارسیمان هم مهم است.زیرا در شرایط فعلی که سیمان کمیاب است امکان استفاده کمتر از سیمان و پایین آوردن عیار آن وجود دارد.البته شدت این کار به مهمی افزودن آب نمی باشد.زیرااین موضوع را همه حتی آنهائی که بتن را می سازند میدانندکه کم کردن سیمان در بتن چه آثار سوئی رابدنبال دارد.اما مهمترین نکته همان توجه به اسلامپ بتن است.        
پس از ریختن بتن نوبت به تراز کردن وتنظیم کردن صفحه ستونها میرسد.که این کار معمولا یک تا دو ساعت پس از بتن ریزی صورت می گیرد.صفحاتی که از سطح تراز بالاترند با زدن ضربه پایین میروندو آنهائی که پایین ترندپس از شل کردن پیچها آنهارا بالا آورده وزیرشان ملات ماسه سیمان با عیاربالا ریخته می شود سپس با زدن ضربه با صفحات دیگر ترازشان می کنند. پس از اتمام این کار باید مدتی صبر کرد تا بتن سفت شودوبه عبارتی به مقاومت مورد نظر برسد.از لحاظ استاندارد این زمان 14تا 21روز است (بسته به نوع آب و هواوشرایط محیط).ولی متاسفانه در ایران معمولا بعد از 7روزستونها و اسکلت را روی فونداسیون سوار می کنند واین کار بسیار نادرست می باشدوحتی در جائی (در کارگاهی دیگر)دیده شده است بعلت اینکه ستون خیلی سنگین بر روی فونداسیونی که مقا ومت فشاری بتن آن کامل نگردیده بود قرار گرفته بود باعث بوجودآمدن ترک در اطراف فونداسیون و در مرز با شنا ژها گردیده است.در پروژه هائی که تا حدودی اصولی اجرا می گردند این زمان بین 14تا21روز است که البته دراین زمان بتن توا نسته است تا حدودی به مقاومتی برسد که بتواند فشار مورد نظر را تحمل کند.علاوه بر  ریخته شدن بتن هم نگهداری آن بسیار مهم می باشد که بهترین شکل نگهداری آن آب دادن مرتب و بموقع تا زمانیکه بتن بطور کامل به مرحله خود کیری برسد (معمولا 28روز)بطور مستقیم در معرض آفتاب نبودن و مرطوب نگهداشتن سطح بتن بهترین راه وصول بدین منظور است.در این مورد توصیه می شود روزی دو تا سه باربه بتن آب داده شود.این امردرمورد بتن سقفها هم خیلی مهم می باشد.البته با توجه به اینکه بتن سقفها نازکتر از بتن فونداسیون است و زودتر خشک می شود آبدادن به آن در دو یا سه روز اول کفایت می کند.

اجرای سقف
پس از قرار دادن تیرها و تیرهای اصلی نوبت به اجرای سقف می شود.برای این کار ابتدا تیرچه ها در جهت مشخص ریخته شده و زیر آنها با استفاده از تیرهای چوبی یا فلزی که بصورت افقی و عمودی در زیر تیرجه قرار می گیرند این کار برای این است که پس از ریختن بتن با توجه به اینکه سقف هنوز خود را نگرفته است از خیز تیرچه ها جلوگیری می کند.پس از شمع بندی زیر تیرچه ها وقرار دادن سفالها در بین آنها اکنون میلگردهایی که خیلی نازک هستند بصورت افقی و عمودی و عمود بر هم بر روی سقف نصب می شود.ته این میلگردها بصورت عصا گچ می گرددهدف از کاربرد این میلگردها هم یکپارچه کردن بتن می باشد هیچ گونه وظیفه  تحمل بار را ندارد.این میلگردهاکه بدون آج هستند بنام میلگرد حرارتی در بازار شناخته می شوند.

پس از ریخته شدن بتن سقف وخشک شدن آن شمعها برداشته می شوند.ازلحاظ استاندارد برداشتن شمعها این زمان بین 14تا 21روز است اما در حین اجرا بدلیل نیاز چوبها معمولا حداکثر پس از یک هفته تا ده روز شمعها برداشته می شوند که این بخصوص در زمانیکه زیر سقف بدون شمع باشد وشمعهای سقف بالائی روی آن قرار گیرد باعث بوجود آمدن ترکهای ریزی در بتن می گردد
نگهداری بتن سقف همانند فونداسیون می باشد.البته تعداد آب دادنها کمتر است

خصوصیات تیرچه ها
تیرچه ها تیرهائی هستند که جهت تحمل نیروهای ثقلی (فقط ثقلی)و انتقال آنها به تیرهای اصلی بکار می روند تی رچه ها تشکیل گردیده از سه قسمت که تعدادی میلگرد به همراه یک قالب بنام فندوله در قسمت تحتانی تیرچه ویک میلگرد زیگزاگ و یک میلگرد در بالای تیرچه بنام میله حمل و نقل.هر کدام از این اجزا وظیفه خاصی به عهده دارند مثلا میلگردهای قسمت پائین تیرچه جهت تحمل لنگر و میلگردهای زیگزاگ برای تحمل نیروهای برشی و میله حمل و نقل دارای وظیفهای بینابین این دو می باشد وهمچنین جهت ارتباط بین زیگزاگها و حمل ونقل
تیرچه می باشد بنا به کاربرد و نوع ومقدار نیروهای وارد بر تیرچه تیرچه در طولهای گوناگونی ساخته می شود مثلا در کاربردهای معمولی که در ایران رایج است این طول حداکثر 8متر می باشد.همچنین نمره و تعداد میلگردهای تحتانی بر حسب طول و مقدار بارهای وارد بر آنها تفاوت دارد.تیرچه ها بر حسب بلوکهائیکه در بین آنها قرار می گیرند در فاصله های خاصی نصب می شوند مثلا در سقف تیرچه بلوک معمولی که بلوکهای سفالی در بین تیرچه ها قرار می گیرند فاصله تیرچه ها در حدود 40تا 50سانتیمتر است.دربعضی دیگر از سقفها بجای بلوکهای سفالی از بلوکهای سیمانی استفاده می گردد.و در جاهای دیگر از بلوکهای سیمانی که با استفاده از ملات بتن پوکه ساخته شده اند و به جهت سبک بودن و راحتی کاربری مقبولیت گسترده ای یافته اند استفاده می شود اخیرا از نوعی فوم بنام یونولیت نیز استفاده می گردداین فوم دارای معیب و مزایائی است از جمله مهمترین مزایای آن پیشرفت سریع کار و نیز سبکی و راحتی کاربرد می باشد و از مهمترین معایب آنهم ضعف در برابر آتش سوزی است زیرانوع اولیه آن که نسبت به آتش سوزی بسیار حساس است و براحتی اشتعال پذیر می باشد ودر ثانی در انواع جدیدی که اخیرا به بازار آمده است که نسوز هستند در برابر آتش جمع شده وحجم شان تغییر می کند(این جمع شدگی از یک نقطه آغاز می شود ودرطول کل فوم ادامه می یابد)در حین تغییر حجم گچ و یا گچ وخاک زیر آنها نیز از بدنه آنها جدا می شود و فرو میریزد واین از بزرگترین معایب این مصالح است.علاوه بر اینها گفته می شودکه در زمان سوختن  این موادگازهائی از خود آزاد می کنندکه مسموم کننده و خطرناک است.اما در کل وبا توجه به معایب و مزایای آنها استفاده از این مصالح در ایران روزبروز در حال افزایش است.بطور کلی هدف از بکارگیری مصالح پر کننده در بین تیرچه ها بدست آوردن یک سطح صاف در زیر سقف وهمچنین زیر سازی و آماده کردن سقف جهت بتن ریزی می باشد و به هیچ نقش باربری در سازه ندارند.لازم به ذکر است که پس از ریخته شدن بتن و خشک شدن آن عملکرد تیرچه از لحاظ باربری همانند یک تیر T شکل است که دارای یک جان ودو بال می باشد که عرض  بال آن در حدود 50سانتیمتر  وعرض جان در حدود 10سانتیمتر وارتفاع جان تیر در حدود30سانتیمترمی باشد همچنین در صورتیکه در کل سقف نیروهای برشی زیاد باشد از دو میلگرد آجدار که بصورت ضربدری هر چهار کنج سقف را به یکدیگر وصل می کنداستفاده می گردد.مهمترین عملکرد سازه ای آن تحمل برش زیاد وارد بر سقف و نیز جلوگیری از تغغییر شکل زیاد سقف می باشد.روش ساختن تیرچه در کارگاه بدین صورت است که ابتدا باید قسمت زیرین تیرچه ساخته شود لذا مطابق نقشه تیرچه نوع و تعداد می گردها ی لازم در داخل قالبها (فندوله)قرار می گیرد سپس در جائی دیگر که زیگزاگها ساخته می شوند این زیگزاگها به میلگردهای تحتانی جوش می شوند. البته قابل ذکر است که این کار درست نمی باشد و بهتر است که میلگردها با زیگزاگ ها بصورت قلاب با هم ارتباط داشته باشند. سپس میلگرد حمل ونقل به آنها اضافه می گردد و در داخل قالبها (پس از خیس کردن قالبها که قبلا در کنار هم قرار گرفته اند)از بتن با عیار خواسته شده در طرح ریخته می شود.و اجازه می دهند تا بتن به خود گیری برسد سپس (پس از حدود 8تا10ساعت)تیرچه ها را در داخل یک حوض آب قرار می دهند و تیرچه در حدود 20روز در داخل آب می ماند که متاسفانه در عمل این کار هیچگاه به بیشتر از چند روز نمی رسد و سپس تیرچه ها را برای استفاده در سقف بکار می برند. در حین حمل و نقل تیرچه ها نکاتی باید رعایت گردد از جمله اینکه:(1)اگر طول تیرچه زیاد است حتما علاوه بر دو سر تیرچه باید قسمت وسط آنهم نگه داشته شود تا از خیز زیاد تیرچه جلو گیری بعمل آید.(2):در حین زمین گذاشتن و یا تخلیه تیرچه ها باید از پرتاب کردن و یا انداختن آنها بر روی زمین پرهیز کرد زیرا این کار باعث ترک خوردن بتن داخل تیرچه ها شده وباعث می شود تیرچه عملکرد بهینه خود را نداشته باشد
(3):اگر تیرچه به هر علت برای مکان در نظر گرفته شده بلند است برای کوتاه کردن آن نباید بهیچ عنوان ضربه بدان وارد کرد و جهت کوتاه کردن آن باید از دستگاه فرز استفاده کرد یعنی از محل مورد نظر بریده شود.متاسفانه دیده می شود در ساختمان جهت کوتاه کردن تیرچه در محل مورد نظر با چکش و یا.ضربه هائی به تیرچه زده می شود تا بتن آن ریخته شود و سپس نسبت به بریدن آن اقدام می گردد که این کار غلط بوده و باعث ترک خوردن تیرچه در نقاط مختلف و همچنین لق شدن میلگردها در داخل بتن می گردد.که اینهم باعث می شود که تیرچه عملکرد بهینه خود را نداشته باشد.